Dynamika zmian otoczenia biznesowego sprawia, że stosowanie tradycyjnych modeli zarządzania utrudnia organizacjom efektywne zaspokajanie potrzeb klientów. Na znaczeniu zyskuje z kolei zwinny (ang. agile) model działania. Obecnie korzysta z niego osiem na dziesięć polskich firm, a ponad 60 proc. stosuje go w procesie tworzenia produktów, wynika z raportu “Deloitte Agile Maturity Survey” przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte.
Głównymi zaletami tego sposobu organizacji pracy są m.in. możliwość lepszego dostosowania produktu lub usługi do oczekiwań klienta, jak i skrócenie czasu potrzebnego do dostarczenia ich na rynek.
Raport Deloitte jest pierwszą publikacją opisującą poziom dojrzałości zwinnej wśród organizacji działających w Polsce. W będącym jego podstawą badaniu uczestniczyło 536 specjalistów, menadżerów średniego szczebla oraz przedstawicieli kadry zarządzającej. Reprezentowali oni blisko 200 podmiotów, zróżnicowanych pod względem wielkości oraz branży.
Organizacje stosujące zwinne metody zarządzania stanowią obecnie 80 proc. wszystkich badanych podmiotów. Adopcja podejścia zwinnego najczęściej wpływa na tworzenie produktów (64 proc. odpowiedzi), zarządzanie portfolio inicjatyw, planowanie i podejmowanie decyzji (63 proc.) oraz na komunikację wewnątrz organizacji (52 proc.).
Jako główne przyczyny przejścia na zwinny model pracy 67 proc. ankietowanych wskazało chęć skrócenia czasu potrzebnego na dostarczenie produktów i usług na rynek. Dwie trzecie odpowiedzi dotyczyło lepszego dostosowania produktów do potrzeb klientów, natomiast co druga zakładała dążenie do zacieśnienia współpracy między biznesem i IT. Rzeczywiste korzyści uzyskiwane dzięki zastosowaniu zwinnych metod pracy są takie same, aczkolwiek ich kolejność jest odwrotna – zacieśnienie współpracy na linii biznes-IT odnotowało 43 proc. ankietowanych, 40 proc. skuteczniej odpowiada na potrzeby klienta, natomiast 35 proc. dzięki agile sprawniej dostarcza produkty i usługi klientom.
Deloitte Agile Maturity Survey jest pierwszą publikacją opisującą poziom dojrzałości zwinnej wśród organizacji działających w Polsce
Chociaż stosowanie zwinnych metod pracy w Polsce jest relatywnie młodym konceptem, to z roku na rok widzimy rosnące zainteresowanie skalowaniem podejścia agile. Organizacje coraz częściej dostrzegają korzyści płynące ze wspólnej pracy zespołów zwinnych, szybszego i opartego bezpośrednio o perspektywę klienta i cele biznesowe podejmowania decyzji oraz testowania prototypów budowanych rozwiązań. Przewidujemy, że zwinność wyskalowana na poziomie organizacyjnym będzie tak dużą przewagą konkurencyjną, jaką 10-15 lat temu był agile wdrażany na poziomie zespołów – mówi Anna Wiącek-Kocot, partnerka, liderka Technology Strategy & Architecture, Deloitte.
Zwinność małymi krokami
Trzy czwarte badanych podmiotów używa praktyk zwinnych nie dłużej niż 6 lat. Co czwarta firma korzysta ze skalowalnych metod, a jedynie 9 proc. stosuje je w całej organizacji. Zdecydowana większość (80 proc.) decyduje się na stopniowe wdrażanie tych metod poprzez m.in. programy pilotażowe prowadzone w wybranych obszarach (np. rozwój nowego produktu, linii biznesowej lub projektu). Etapowe wprowadzanie zmiany pozwala zminimalizować ryzyka operacyjne oraz ogranicza zagrożenia dla ciągłości działalności. Zdaniem autorów raportu równie istotna jest także możliwość dostosowywania sposobu wprowadzania zmiany w kolejnych krokach, w oparciu o wnioski płynące z poprzednich etapów procesu.
Siedmiu na dziesięciu przedstawicieli organizacji funkcjonujących w modelu zwinnym za główne wyzwanie procesu adopcji zmiany uznaje stosowanie miar umożliwiających ocenę postępu transformacji. Odsetek odpowiedzi wskazujących na brak zrozumienia zasad zwinności oraz niedostateczne zaangażowanie ze strony liderów organizacji był z kolei niemal o połowę niższy (38 proc.). Co trzeci badany z tej grupy wskazał na trudności ze zmianą kultury i przyzwyczajeń pracowników (33 proc.). W przypadku organizacji, które jeszcze nie przystąpiły do działania w sposób zwinny, odsetek ten jest ponad dwukrotnie wyższy i wynosi 69 proc. 58 proc. odpowiedzi dotyczy z kolei braku doświadczenia w zwinnym trybie pracy, a niemal 40 proc. wskazuje na brak odpowiednich kompetencji.
Podstawą skutecznie przeprowadzonej transformacji w stronę agile jest wyznaczenie konkretnych wytycznych, umożliwiających ocenę skuteczności działań. Jednocześnie należy pamiętać, że wiedza i umiejętności nie są warunkiem koniecznym do przeprowadzenia zmian. Szkolenia pracowników oraz kadry zarządzającej są bowiem integralną częścią adopcji modelu agile, a ewentualne braki w wiedzy zawsze można zapewnić poprzez współpracę z firmami doradczymi. W najbliższych latach możemy spodziewać się rozwoju usług konsultingowych w tym obszarze, co może korzystnie wpłynąć na wzrost adopcji zwinności przez polskie firmy – mówi Daniel Martyniuk, partner, lider Doradztwa Technologicznego, Deloitte.
Agile w Polsce i na świecie
Porównanie odpowiedzi przedstawicieli polskich organizacji z respondentami z innych krajów wykazało, że rodzime podmioty charakteryzują się niższą dojrzałością w wykorzystaniu zwinnych metod pracy. W pełnym modelu agile funkcjonuje bowiem jedynie 9 proc. firm pochodzących z Polski, podczas gdy na rynkach światowych ten odsetek jest o 7 p.p. wyższy. Jednocześnie widać rosnące zainteresowanie stosowaniem podejścia zwinnego na poziomie organizacyjnym – zarówno w Polsce, jak i na całym świecie metody skalowalne wykorzystuje co czwarty badany podmiot. Jako główną oczekiwaną korzyść z wdrożenia tego modelu pracy 52 proc. światowych organizacji wskazuje skrócenie czasu potrzebnego do dostarczania produktów do klientów (o 15 p.p. mniej niż w Polsce). W przypadku osiągniętych korzyści również widać podobieństwa: zarówno w Polsce, jak i na świecie, zmiany korzystnie wpływają w pierwszej kolejności na jakość współpracy w organizacji (odpowiednio 43 oraz 69 proc.). Rozkład odpowiedzi pokazał także zbieżności w zakresie kluczowych wyzwań związanych z transformacją: braku zrozumienia zasad zwinności przez liderów organizacji (39 proc. na rynkach zagranicznych vs 38 proc. w Polsce) oraz sprzecznych priorytetów (31 proc. na rynkach zagranicznych, o 2 p.p. więcej niż w Polsce).
Mimo, że w porównaniu z resztą świata odsetek polskich organizacji stosujących agile na dużą skalę jest niemal o połowę niższy, to w wielu obszarach widać podobieństwa. Dotyczy to zarówno osiąganych korzyści, jak i wyzwań związanych z transformacją. Czynnikiem, który w najbliższych latach może korzystnie wpłynąć na rozwój powszechności stosowania zwinności w Polsce jest poszukiwanie dobrych praktyk w obszarze zarządzania i elastyczność w sięganiu po nowe modele pracy. Być może niedługo i polski rynek stanie się lokalnym liderem zwinności, stanowiącym wzór do naśladowania dla innych – mówi Anna Wiącek-Kocot.
Pełny raport do pobrania znajduje się tutaj.
Image by katemangostar on Freepik