
3 lutego 2017
W raporcie Deloitte CE nt. aktywizacji zawodowej kobiet czytamy, że aż 4 na 10 Polek w wieku produkcyjnym nie pracuje i nie szuka pracy. Problem ten dotyczy szczególnie kobiet poniżej 24 roku życia oraz z grupy 55+.
Premiera raportu odbyła się 2 lutego 2017 podczas pierwszego spotkania w ramach Forum Rynku Pracy – inicjatywy powołanej do życia przez Związek Przedsiębiorców i Pracodawców w odpowiedzi na złe prognozy dla polskiego rynku pracy.
Jednymi z kluczowych czynników wpływających na taką sytuację są demografia oraz aktywność zawodowa społeczeństwa. Jak pokazuje raport „Praca i przedsiębiorczość kobiet – potencjał do wykorzystania na rynku pracy” na tle populacji Polski (38,44 mln) oraz liczby ludzi w wieku produkcyjnym (23,98 mln), wskaźnik osób pracujących wypada bardzo niekorzystnie (16,10 mln). Ponadto wskutek starzenia się ludności od 2010 r. w Polsce ubyło niemal 1 mln osób w wieku produkcyjnym. Ten niekorzystny efekt dla gospodarki jest pogłębiany przez niski wskaźnik aktywności zawodowej kobiet. Wynosi on 61,4% i jest znacząco niższy nie tylko od średniej aktywności mężczyzn (74,8%) lecz także kobiet pracujących w Unii Europejskiej (67,1%)
W raporcie eksperci Deloitte wskazali czynniki, które najbardziej wpływają na wielkość odsetka kobiet pracujących i szukających pracy.
Czynniki wpływające na aktywność zawodową kobiet

Aktywizacja zawodowa kobiet w Polsce
Aż 4 na 10 Polek w wieku produkcyjnym nie pracuje i nie szuka pracy. Problem ten dotyczy szczególnie kobiet poniżej 24 roku życia oraz z grupy 55+. Taka sytuacja bardzo negatywnie wpływa na gospodarkę. Według zawartej w raporcie symulacji przygotowanej przez ekspertów Deloitte, gdyby stopa aktywności zawodowej Polek w wieku 24 – 60 w najbliższych latach osiągnęła średni poziom krajów UE-15 (liczba Polek wzrosłaby o 553 tysiące), Polska gospodarka mogłaby zyskać nawet 180,7 mld zł do 2025 roku.
Skutki ekonomiczne wzrostu aktywności zawodowej kobiet w Polsce

W raporcie eksperci Deloitte wskazali czynniki, które najbardziej wpływają na wielkość odsetka kobiet pracujących i szukających pracy.
Pierwszym z nich jest wykształcenie. Wyedukowane kobiety są bardziej aktywne zawodowo. W grupie Polek z wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym i niepełnym podstawowym pracuje jedynie 11%, wśród posiadaczek wykształcenia wyższego – aż 78,3%. Taka różnica jest związana z faktem, że poziom wykształcenia pozytywnie wpływa na uzyskiwane dochody. Co ciekawe, wskaźnik zatrudnienia kobiet wzrasta wraz z poziomem wykształcenia również w przypadku kobiet samotnie wychowujących dzieci.
Drugi element warunkujący aktywność zawodową Polek stanowi liczba dzieci w rodzinie (im jest ona wyższa, tym niższa aktywność). To sytuacja całkowicie uzasadniona, szczególnie, że łączna liczba godzin pracy nie ulega zmniejszeniu. Następuje jednak przesunięcie ciężaru z pracy wycenianej rynkowo na pracę wykonywaną bezpłatnie, polegającą na opiece nad dziećmi. Różnica pomiędzy aktywnością w przypadku posiadania trójki i więcej dzieci oraz jednego dziecka wynosi ok 20%.
Na motywację Polek zdecydowanie wpływa także wysokość wynagrodzeń w relacji do płacy mężczyzn. Panowie mogą liczyć na wyższe zarobki w większości branż. Największa luka płacowa występuje w działalności finansowej i ubezpieczeniowej (36,7%). Natomiast kobiety zarabiają więcej jako asystentka biurowa czy księgowa.
Kolejne wyzwanie stanowi dla kobiet podejście do przedsiębiorczości. Mimo chęci i motywacji, kobiety mają problem z założeniem i prowadzeniem biznesu przede wszystkim przez brak odpowiednich funduszy (58%), procedury administracyjne (32%) oraz strach przed porażką (24%).
Polityki wspierające łączenie życia osobistego i zawodowego – przykłady best practice
Oprócz dogłębnej analizy rynku, raport Deloitte i Coca-Cola zawiera przykłady metod i polityk stosowanych w dwóch krajach notujących jedne z najwyższych aktywności zawodowych kobiet w Europie – Szwecji (83,5%) oraz Norwegii (76,2%).
Wśród działań, które prawdopodobnie w dużej mierze przyczyniły się do osiągnięcia takich rezultatów eksperci wskazali te, które wspierają kobiety zarówno jako matki, jak i pracowników. Są to m.in.:
- opieka prenatalna dla kobiet w ciąży,
- darmowe i subsydiowane kursy pomagające przygotować się do porodu,
- sesje coachingowe,
- grupy wsparcia,
- prawo do skrócenia czasu pracy o 25% do 8. roku życia dziecka,
- bezpłatna edukacja,
- darmowe lunche dla dzieci w wieku od 6 do 19 lat,
- możliwość pracy w niepełnym wymiarze do ukończenia 12. roku życia przez dziecko
- oraz prawo do 480 dni płatnego urlopu do wykorzystania do 8. roku życia dziecka dla obojga rodziców.
Raport „Praca i przedsiębiorczość kobiet – potencjał do wykorzystania w Polsce” został przygotowany przez Deloitte CE. Materiał jest częścią ogólnopolskiego programu aktywizacji zawodowej kobiet „Sukces TO JA”, który Coca Cola Poland Services zainicjowała wspólnie z organizacją Sukces Pisany Szminką.