O pokoleniu Y, określanym również mianem „millenialsów”, mówi się, że są ambitni, cechuje ich wielozadaniowość oraz, że są otwarci na nowe wyzwania. Cenią sobie elastyczność godzin i miejsca pracy, oczekują satysfakcjonującej płacy oraz tego, że pracodawca będzie inwestował w ich rozwój zawodowy.
Najnowszy raport Deloitte „Pierwsze kroki na rynku pracy 2018” pokazuje, że w najmłodszej grupie tego pokolenia podejście do pracy zaczyna się zmieniać. Tylko co czwarty przyszły pracownik chce zajmować kluczowe pozycje w firmach. Dlaczego tak się dzieje? Co motywuje obecnych 25-latków do pracy, a co zniechęca? Jaką widzą dla siebie rolę. Odpowiedzi na te pytania staraliśmy się zawrzeć w poniższym raporcie.
Polski raport jest dodatkiem do regionalnego badania – „Pierwsze kroki na rynku pracy 2018” przeprowadzanego cyklicznie przez Deloitte w Europie Centralnej. Tegoroczna edycja badania objęła 5 800 studentów i absolwentów z 14 krajów. Pytania, które zadaliśmy w naszej ankiecie, obejmowały wiele obszarów związanych z ich oczekiwaniami zawodowymi, a odpowiedzi na nie były często fascynujące i nieoczekiwane.
Polska reprezentacja studentów i absolwentów w badaniu wyniosła 2508 osób. Korzystając z tak licznej grupy, postanowiliśmy wyodrębnić i przebadać ją w osobnym raporcie pokazującym jak zmienia się podejście do pracy wśród najmłodszych pracowników w Polsce.
Badając studentów i absolwentów cyklicznie, co dwa lata, trudno o nowe, przełomowe wnioski, gdyż zmiany pokoleniowe nie zachodzą aż tak dynamicznie. Analizując jednak wyniki w długofalowej perspektywie, da się zauważyć zaczątki trendów, które w przyszłości mogą stać się zjawiskami dominującymi na rynku pracy.
- Ponad połowa polskich studentów i absolwentów w przyszłości chciałaby pracować dla kogoś, a 13 proc. planuje założyć własną firmę.
- Zwiększa się liczba młodych osób, które nie mają sprecyzowanych planów na przyszłość.
- Najmłodsi milenialsi coraz krytyczniej podchodzą do swoich kompetencji. Jako słabe strony postrzegają brak umiejętności przywódczych, oraz delegowania zadań i zarządzania pracą innych.
- Sześciu na dziesięciu badanych widzi się w roli eksperta, spada natomiast odsetek tych, którzy chcą być menedżerami.
Etatowcy vs. Przedsiębiorcy – jak chcą pracować młodzi?
Analiza zebranych odpowiedzi pozwoliła na wyodrębnienie wśród badanych trzech różnych postaw wobec własnej, docelowej roli na rynku pracy. Podział ten został oparty m.in. o odpowiedzi respondentów pogrupowane ze względu na preferowany rodzaj przyszłej kariery zawodowej.
Etatowcy znacznie częściej niż pozostali badani mają sprecyzowane preferencje dotyczące sposobu zarabiania pieniędzy. W przypadku, gdy forma zatrudnienia nie wpływa na wysokość zarobków,75% Etatowców wybrałoby kontrakt w pełnowymiarowym czasie pracy.
Przedsiębiorcami chce być o 2 pp. młodych więcej niż w ubiegłej edycji badania (13 proc.). Co ciekawe, nie oznacza to wcale, że widzą się oni jako zarządzający zespołami. Wśród Przedsiębiorców ponad połowa (53 proc.) przychyla się do bycia freelancerami, podczas gdy aż 40 proc. chciałoby prowadzić biznes mając jednego kluczowego partnera, któremu świadczyłoby usługi.
Co trzeci badany nie jest zdecydowany, co do rodzaju firmy, w jakiej chciałaby pracować. Przeważająca większość Niezdecydowanych (70 proc.) chciałaby jednak pracować dla jednego pracodawcy w oparciu o kontrakt w pełnym wymiarze godzin.
Większa samoświadomość kompetencji
Respondenci z 2017 r. gorzej oceniają swoje umiejętności od rówieśników z 2015 r. Przede wszystkim są bardziej krytyczni – uważają, że nie radzą sobie ze stresem (odporność na stres deklaruje tylko 33 proc. młodych) oraz nie czują się liderami. Najwyższy odsetek badanych deklaruje, że dysponuje wysokimi umiejętnościami analizy informacji oraz wyciągania wniosków (65 proc.); z kolei posiadanie umiejętności radzenia sobie z konfliktami deklaruje 41 proc. młodych.
Najbardziej w stosunku do poprzedniego badania zmniejszyła się wśród młodych samoocena własnych umiejętności kierowniczych – spadły one o -15 proc. Podobnie z byciem odpornym na stres – spadek o -11,5 proc., oraz przedsiębiorczością i wychodzeniem z inicjatywą – spadek -10,9 proc.
Jak wynika z polskiej edycji badania Deloitte „Pierwsze kroki na rynku pracy, 2018” jedynie 24 proc. respondentów deklaruje ambicje zajmowania w firmie kluczowych funkcji menedżerskich. To spadek o 4 pp. w stosunku do wyników badania przeprowadzonego dwa lata wcześniej. Blisko połowa badanych (46 proc.) najchętniej chciałaby zostać ekspertem w swojej dziedzinie. Jest to wzrost o 2 pp. w porównaniu do poprzedniej edycji badania.
Pierwsze kroki na rynku pracy 2018 – Grupa badawcza
W polskiej edycji badania „Pierwsze kroki na rynku pracy” wzięło udział 2 508 osób w wieku od 18 do 30 lat, będących studentami lub absolwentami uczelni wyższych. Średnia wieku wszystkich respondentów wyniosła 23,6 lat, przy czym osoby do 25 r.ż. stanowiły 82 proc. próby. Przewaga kobiet (70 proc.) nad mężczyznami (30 proc.) wynika za faktu, że zarówno więcej kobiet studiuje, jak i więcej jest obecnie absolwentek uczelni wyższych.
W trakcie przeprowadzania badania 89 proc. respondentów studiowało, a 22 proc. ukończyło już przynajmniej jeden kierunek studiów. Przeważająca większość badanych osób studiowała w trybie dziennym na uczelniach państwowych (odpowiednio 74 proc. i 92 proc.). Trzy czwarte badanych uczęszczało na studia o profilu biznesowym (ekonomia, prawo, finanse i bankowość, rachunkowość itp.) Ponad jedna trzecia badanych osób studiowała w Warszawie, a z kolei za granicą co 10 badany (11 proc.).
Ilustracja: Pixabay